اسرائیل از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون بیش از هر کشور دیگری از کمک نظامی ایالات متحده بهرهمند بوده است.
کمکهای نظامی واشنگتن به اسرائیل از همان دیرباز از حمایتهای توامان هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات برخوردار بوده است. اما بروز اختلافات بین ایالات متحده و اسرائیل بر سر نوع رفتار دولت کنونی اسرائیل در جنگ غزه و استفاده گسترده آن از تسلیحات آمریکایی باعث شده تا موضوع کمکهای نظامی از سوی قانونگذاران آمریکایی و به خصوص از جانب برخی نمایندگان دموکرات مورد سوال قرار گیرد.
با وجود این که دولت جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده سعی کرده تا اسرائیل را برای ورود کمکهای غذایی بیشتر به نوار محاصرهشده غزه تحت فشار قرار دهد و تاکنون با طرحهای اسرائیل برای حمله به شهر رفح در جنوب غزه به عنوان آخرین پناهگاه آوارگان فلسطینی مقاومت کرده است، اما کمکهای نظامی واشنگتن به اسرائیل دست نخورده باقی مانده است.
آمریکا در ۶ ماه گذشته چه تسلیحاتی در اختیار اسرائیل قرار داده است؟
از تاریخ هفتم اکتبر (۱۵ مهرماه) تا کنون، دولت بایدن دو فروش عمده نظامی به اسرائیل را علنی کرده است.
دولت آقای بایدن در ماه دسامبر، با فروش نزدیک به ۱۴ هزار گلوله تانک و تجهیزات آن به اسرائیل به ارزش بیش از ۱۰۶ میلیون دلار و فروش گلولههای ۱۵۵ میلیمتری توپخانه و تجهیزات مربوطه به ارزش بیش از ۱۴۷ میلیون دلار موافقت کرد.
در هر دوی این فقرهها، کاخ سفید با استناد به قانون اختیارات اضطراری ریاست جمهوری، از سد کنگره برای تصویب آنها عبور کرد.
اینها تنها بخش کوچکی از مجموع کمکهای نظامی را نشان میدهد. مقامات دولتی ایالات متحده تا کنون گزارش بیش از ۱۰۰ فقره کمک نظامی دیگر را به کنگره داده است. با این تفاوت که چون ارزش هر کدام از این کمکها کمتر از مقدار دلاری تعیین شده برای اطلاعرسانی به کنگره بودهاند، به صورت جداگانه گزارش نشدهاند.
افراد مطلع به روزنامه واشنگتنپست گفته بودند که در میان سلاحهای فروخته شده، مهمات هدایت شونده نقطهزن، بمبهای با کالیبر کوچک، راکتهای سنگرشکن و سایر کمکها بودهاند.
در ۶ ماهی که از جنگ در غزه میگذرد، تسلیحات ساخت ایالات متحده به طور گسترده از سوی ارتش اسرائیل در غزه مورد استفاده قرار گرفته است، اگرچه که دقیقا مشخص نیست این سلاحها چه زمانی خریداری یا تحویل شدهاند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
تحلیلگران مستقل گفتهاند که بسیاری از تسلیحات مورد استفاده در غزه شامل بمبهای ۴۵۰ یا ۹۰۰ کیلوگرمی مانند بمبهای «مارک ۸۴» هستند.
دولت بایدن در ماه مارس اجازه انتقال ۱۸۰۰ بمب ۹۰۰ کیلویی و ۵۰۰ بمب ۲۲۵ کیلویی «مارک ۸۴» را صادر کرد. فروش این بمبها چندین سال پیش توسط کنگره تصویب شده بود اما تحویل آنها تا ماه گذشته محقق نشده بود.
مقامات آمریکایی هفته گذشته به روزنامه واشنگتنپست گفتند که وزارت امور خارجه مجوز تحویل ۲۵ جت و موتور جنگنده اف-۳۵ را صادر کرده است.
ایالات متحده از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی تا کنون یک انبار تسلیحاتی در اسرائیل به نام «انبارهای ذخیره جنگ برای متحدین-اسرائیل» را در اختیار دارد. پس از تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، ارتش ایالات متحده مقادیری از گلولههای ۱۵۵ میلیمتری را از این انبار بیرون کشید تا به ذخایر ایالات متحده در اروپا ارسال کند.
با این حال، پس از حمله مرگبار شبهنظامیان فلسطینی به داخل خاک اسرائیل در هفتم اکتبر، مقامات نظامی ایالات متحده در اواخر اکتبر به خبرنگاران گفتند که بسیاری از این گلولههای ارسالی به اروپا دوباره به نیروهای ارتش اسرائیل برگشت داده شدهاند.
تاریخچه کمکهای نظامی آمریکا به اسرائیل چیست؟
واشنگتن در دهه ۱۹۷۰ میلادی نیز برای تجدید قوای ارتش اسرائیل پس از جنگ یوم کیپور بین اسرائیل و ائتلافی از کشورهای عربی به رهبری مصر و سوریه، کمکهای نظامی قابل توجهی به اسرائیل ارائه کرد.
از آن زمان، ارزش اسمی کمکهای نظامی واشنگتن با هدف کمک به حفظ «برتری کیفی نظامی اسرائیل» نسبت به همسایگانش تا حد زیادی ثابت باقی مانده است.
در سالهای اخیر، بودجه این کمکهای نظامی در چارچوب تفاهمنامههای ۱۰ ساله تعریف شدهاند و جدیدترین تفاهمنامه آن نیز در سال ۲۰۱۶ امضا شده که بر اساس آن واشنگتن متعهد شده ۳۸ میلیارد دلار کمک نظامی بین سالهای مالی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۸ به اسرائیل ارائه دهد.
بیشتر کمکهای نظامی ایالات متحده به اسرائیل تحت عنوان برنامه «تأمین مالی نظامی در خارج» تعریف شده که بر اساس آن کمکهای بلاعوضی را به اسرائیل ارائه میدهد تا از آن برای خرید کالا و خدمات نظامی آمریکایی استفاده کند.
ایالات متحده همچنین سالانه حدود ۵۰۰ میلیون دلار برای سامانههای مشترک پدافند موشکی کمک میکند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
وزارت امور خارجه آمریکا سال گذشته اعلام کرد که از سال ۲۰۰۹ میلادی، ایالات متحده مجموعا ۳.۴ میلیارد دلار به بودجه دفاع موشکی به شمول ۱.۳ میلیارد دلار برای گنبد آهنین (که راکتهای کوتاه برد را رهگیری میکند) کمک کرده است.
اسراییل به برخی از پرطرفدارترین فناوریهای نظامی ایالات متحده هم دسترسی دارد. اسرائیل نخستین اپراتور بینالمللی جتهای جنگنده اف-۳۵ است و برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ از این هواپیما در جنگ استفاده کرد.
حمایت ایالات متحده و همکاری صنعتی بین شرکتهای دفاعی ایالات متحده و اسرائیل به اسرائیل کمک کرده تا صنعت دفاعی خود را چنان بسازد که حالا به یکی از صادرکنندگان برتر تسلیحات در جهان تبدیل شده است.
پس از حملات هفتم اکتبر، دولت جو بایدن ۱۴ میلیارد دلار کمک نظامی دیگر برای اسرائیل درخواست کرد که شامل بودجه برای حوزه دفاع موشکی نیز میشود. این درخواست بودجه فعلا در مجلس سنای آمریکا تصویب شده اما در مجلس نمایندگان گیر کرده است.
چرا کمکهای نظامی ایالات متحده به اسرائیل محل بحث دارد؟
تأثیر بالای تهاجم اسرائیل بر غیرنظامیان غزه منجر به بالا گرفتن بحثهای تازه در مورد کمکهای نظامی ایالات متحده شده است. خود آقای بایدن نیز کارزار بمباران اسرائیل را «بیرویه» خوانده است.
ایالات متحده در مورد چند و چون تحویل تجهیزات نظامی به دولتهای خارجی قوانین خود را دارد. به عنوان مثال، قانون «لِیهی / Leahy» هرگونه انتقال کمکهای نظامی به دولتها یا گروههای خارجی را که مرتکب نقض فاحش حقوق بشر میشوند را ممنوع کرده است.
بایدن در هشتم فوریه، یک یادداشت امنیتی صادر کرد که در آن جزئیات این قوانین را یادآور شده و یک الزام جدید هم به آن اضافه کرد که دولت باید سالانه گزارشی در مورد میزان پایبندی دریافتکنندگان کمکهای نظامی به این استانداردها را به کنگره ارائه کند.
برای انجام این ارزیابی، وزارت خارجه از کشورهای دریافت کننده تسلیحات ایالات متحده درخواست تضمین کتبی مبنی بر رعایت استانداردهای مدنظر ایالات متحده، از جمله الزامات مربوط به حفاظت از غیرنظامیان کرد.
این یادداشت میافزاید که کشورهای دریافت کننده کمکهای نظامی آمریکا باید «انتقال یا تحویل کمکهای بشردوستانه ایالات متحده» یا تلاشهای بینالمللی تحت حمایت ایالات متحده برای ارسال کمکهای بشردوستانه را «تسهیل» کنند، نه اینکه «خودسرانه، چه مستقیم یا غیرمستقیم، [این کمکهای بشردوستانه] را انکار یا محدود» کنند.
وزارت امور خارجه تضمینهای کتبی اسرائیل را قبل از ضرب الاجل تعیین شده برای ۲۴ مارس (۵ فروردین) دریافت کرد. حالا این وزارتخانه تا اوایل ماه مه (حدودا یک ماه دیگر) فرصت دارد تا به طور رسمی ارزیابی کند که آیا این تضمینها معتبر هستند یا نه و گزارش آن را به کنگره ارائه دهد. مت میلر، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، در تاریخ ۲۵ مارس گفت که نشانی از نقض قانون دیده نمیشود.
گروههای بشردوستانه از دولت بایدن خواستهاند که این ظاهر قضیه است و تضمینهای اسرائیل را نپذیرد. آنها معتقدند که اسرائیل، علیرغم این که خود انکار میکند اما با بازرسیهای طولانی از کامیونها در ایستهای بازرسی و با امتناع از بازکردن ایستگاه های جدید، مانع از جریان کمکهای غذایی به غزه میشود.
۱۷ سناتور دموکرات در تاریخ ۲۲ مارس در نامهای به دولت بایدن گفتند که پذیرش تضمینهای دولت نتانیاهو «با متن و روح» یادداشت امنیت ملی بایدن «ناسازگار» خواهد بود و فتح بابی «غیرقابل قبول» برای سایر نمونههای مشابه در سراسر جهان خواهد شد.