نیکی هیلی، سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد روز پنجشنبه ادعا کرد که آمریکا به «شواهد غیرقابل انکاری» دست یافته است که نشان میدهد ایران برای شورشیان یمن موشک و دیگر تسلیحت جنگی میفرستند.
این ادعا در حالی مطرح شده است که آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود دربارۀ ایران، اعلام کرد که به هیچ نتیجه قطعی که ادعای عربستان سعودی و آمریکا را ثابت کند دست نیافته است.
واشنگتن و ریاض میگویند موشکی که شورشیان حوثی در ۴ نوامبر با آن به فرودگاه بینالمللی ملک خالد حمله کردهاند، از موشکهای بالستیک کوتاه برد ساخت ایران بوده است.
کارشناسان سازمان ملل متحد نیز با بررسی قطعات باقی ماندۀ موشکها پس از این حملات اعلام کردند این موشکها شبیه به موشک «قیام۱» ساخت ایران است؛ با این وجود در گزارش این هیات کارشناسی آمده است که در ساخت این موشک «قطعهای ساخت آمریکا» نیز دیده میشود و بر این اساس «هیچ شاهدی دربارۀ هویت کارگزار یا تامین کنندۀ این موشک وجود ندارد».
پافشاری نیکی هیلی بر ادعایش در حالی دیده میشود که آمریکا هیچ اطلاعات تکمیلی برای اثبات این ادعای خود ارائه نداده است از جمله اینکه چگونه این موشکها به یمن منتقل شدهاند. لورا سیل، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا نیز دربارۀ زمان و چگونگی انتقال این موشکها اظهار بیاطلاعی کرده است.
عواملی از این دست باعث شده است که بسیاری از هم پیمانان آمریکا به ادعای اخیر این کشور و عربستان با دیدۀ تردید بنگرند. از جمله اولاف اسکوگ، نماینده سوئد در سازمان ملل به عنوان عضو غیردائم شورای امنیت که به گزارش محرمانۀ هیات کارشناسان نیز دسترسی دارد اعلام کرد که اطلاعاتی که خانم هیلی ارائه کرده است، واضح نیست.
در حالی که آمریکا بر این موضوع که ایران به تعهدات خود در چهارچوب توافق هستهای پایبند نبوده اصرار دارد، در آخرین گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد که روز جمعه در اختیار اعضای شورای امنیت قرار گرفت، آمده است که ایران همچنان به تعهداتش پایبند است.
با این وجود این گزارش شواهد مربوط به وجود محمولههای تسلیحاتی ایران در منطقه و همچنین نقض ممنوعیت سفر اعمال شده از سوی سازمان ملل برای برخی از فرماندهان ارشد نظامی ایران همچون قاسم سلیمانی را تایید کرده است. (قاسم سلیمانی در سال جاری میلادی به سوریه و عراق سفر کرده است.)
این گزارش همچنین تایید کرده است که یک مخفیگاه اسلحه حاوی ۹۰۰ قبضه تفنگ و ۱۰۰ آرپیجی توسط ایالات متحده آمریکا در خلیج عمان یافت شده است که منشاء ایرانی دارد.
دبیرخانه سازمان ملل متحد اعلام کرد به تجزیه و تحلیل اطلاعات جمعآوری شده در موضوع موشکها ادامه داده و به زودی به شورای امنیت گزارش خواهد داد.
در واکنش به ادعاهای نیکی هیلی، سایت «رجا نیوز» نیز نوشت: «قطعهای از بدنه یک موشک «قیام» در پشت هیلی قرار گرفته است؛ همان موشکی که چندی پیش به محل استقرار نیروهای داعش در «دیرالزور» شلیک شد و حالا لاشۀ آن در اختیار آمریکاییهاست.»
به گزارش رجانیوز، تنها استفادۀ ایران از موشک قیام که توسط صنایع شهید باقری ساخته شده، مربوط به ۲۸ خرداد ۱۳۹۶ است یعنی زمانی که سپاه پاسداران در واکنش به عملیات تروریستی در تهران، مقر فرماندهی داعش در منطقه «دیر الزور» سوریه را هدف چند موشک قرار داد و به طور کامل منهدم کرد.
از زمان قدرت گرفتن برقآسای داعش در سال ۲۰۱۴، بسیاری از ناظران و گروههای پژوهشی، آمریکا را به داشتن رویکرد منفعلانه و یا حتی حمایت ضمنی از این جریان در عراق و سوریه متهم کرده اند.
پاول پیلار، عضو پیشین آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و استاد مطالعات امنیتی دانشگاه اکسفورد و پرینستون نیز در تحلیلی که روز جمعه منتشر شد با اشاره به کشف مهمات آمریکا در مقر داعش، اینگونه تحلیل کرد که نیکی هیلی سعی میکند روی قطعات موشکی متمرکز شود که دارای نشانی متعلق به ایران است، آنهم در حالی که دولت آمریکا مسئول بخش قابل توجهی از رنج و تخریب در جنگهایی است که این موشک تنها بخشی از آن است.
به گفته او، موشکی که از سوی حوثیها به سمت ریاض شلیک شد در مقابل حملات هوایی ائتلاف اعراب به رهبری عربستان سعودی در یمن که نزاعهای قبیلهای در این کشور را به یکی از بزرگترین بحرانهای انسانی جهان تبدیل کرده است، واکنشی ضعیف و بیثمر محسوب میشد.
بنا بر گزارش سازمان ملل جنگ داخلی در یمن تا کنون بیش از ۵۰۰۰ غیرنظامی را کشته و هزاران نفر را زخمی کرده است و شیوع بیماری وبا به عنوان یکی از پیامدهای این جنگ نیز صدها غیرنظامی دیگر را به کام مرگ کشانده است.
حملات هوایی هدایت شده توسط سعودیها به وضوح بزرگترین عام قتل عام در یمن بوده است و ایالات متحده آمریکا نیز به این جنگ هوایی کمک میکند. ماهیت و میزان دقیق این کمک مشخص نیست اما بنا بر آنچه اعلام شده است این کمکها شامل ارائه اطلاعات و همچنین سوختگیری هواپیماهای عربستان سعودی میشود.
دولت دونالد ترامپ همچنین از افزایش کمکهای نظامی به عربستان سعودی خبر داده است از جمله احتمال لغو ممنوعیت ارسال موشکهای هدایت شونده که پیش از این دولت باراک اوباما به دلیل هدف قرار گرفتن غیرنظامیان توسط نیروهای سعودی از تحویل آنها خودداری کرده بود.