موضوع گورخوابهای نصیرآباد کرج و به دنبال آن بحث عقیمسازی زنان کارتنخواب، به چالشی حقوقی و اجتماعی تبدیل شده و نمایندگان مجلس و برخی نهادهای مسئول را به اظهار نظر مشخص و راهیابی برای حل این معضل واداشته است.
روز یکشنبه ۲۶ دیماه، خبرگزاری مجلس به نظر خواهی از تعدادی از نمایندگان در مورد چالش کارتن خوابی زنان و پیشنهاد عقیمسازی آنان دست زده و همزمان رئیس سازمان بهزیستی کشور عقیمسازی را اقدامی غیر انسانی و غیر اخلاقی دانسته است.
مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس در مصاحبه با گروه اجتماعی خبرگزاری خانه ملت گفته است که عقیم سازی زنان کارتنخواب در واقع مشروعیت دادن به کارتن خوابی است و این در حالی است که این مشکل نه مشروع و نه قابل قبول است. او افزوده است: «منطق این را می گوید که باید در نخستین گام چنین معضلاتی را از میان برداریم و نباید به جای حل مساله صورت مساله را پاک کنیم.»
موضوع عقیمسازی زنان کارتنخواب قبل از انتشار گزارش مربوط به گورخوابها و برای اولین بار سال گذشته توسط یکی از اعضای شورای شهر تهران مطرح شد. اما پس از آنکه این پیشنهاد مورد انتقاد کارشناسان و فعالان حوزه زنان قرار گرفت، شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری گفت هنوز دولت برنامه مشخصی در رابطه با عقیم کردن زنان کارتن خواب ارائه نکرده و مسئله جهت بررسی و ارزیابی به کارشناسان وزارت بهداشت و امور اجتماعی سپرده شده است.
یکی از جنبههای معضل زنان کارتن خواب آمار قابل توجه آنها در سطح کشور است. رسول خضری عضو کمیسیون اجتماعی در مجلس به خبرگزاری خانه ملت گفته: «واقعیت آن است که ۱۰ درصد کارتن خوابها را زنان تشکیل میدهند که رقم بسیار بالایی است بدان معنا که از حدود ده هزار نفر کارتنخواب، هزار نفر از آنها به زنان اختصاص دارد.»
این نماینده مجلس اضافه کرده که باید برنامه ریزی را به سمتی برد تا از کارتن خوابی جلوگیری شود نه اینکه هربار با مطرح کردن موضوعاتی همچون عقیم سازی در پی پاک کردن صورت مساله باشیم.
برنامه ای برای کاهش آسیب زنان کارتن خواب وجود ندارد / عقیم سازی انسانی نیست!https://t.co/JvRPndefAa
— جام جم آنلاین (@jamejamCPI) 7. Januar 2017
اما نظر موافق با عقیمسازی زنان کارتنخواب نیز در بین نمایندگان مجلس وجود دارد، از جمله محمدحسین قربانی نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می گوید: «تولد نوزاد مبتلا به معلولیت و بیماری های مختلف همچون اچ آی وی، هزینه های جامعه و سلامت نسل های آینده را تهدید کند؛ اگرچه کرامت انسانی باید مورد توجه قرار گیرد اما نباید از این نکته غافل شد که ممکن است در آینده، کشور متحمل مشکلات عدیده ای شود لذا باید در نخستین گام این افراد را شناسایی کنیم و برخی از افرادی که قادر به کنترل و قرار گرفتن در هیچ گونه چارچوب بهداشتی نیستند را در مسیر مسایل پیشگیرانه باروری قرار دهیم.»
از سوی دیگر انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، روز یکشنبه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس گفت: «عقیمسازی زنان کارتنخواب به لحاظ انسانی، اخلاقی و شرعی درست نیست، ما برای این افراد برنامههای حمایتی، توانمندسازی و اجتماعپذیری داریم زیرا معتقدیم لغزش عمدی یا سهوی آنها قابل اصلاح است.»
رئیس سازمان بهزیستی افزود: «باید روی این مسائل کار کنیم و مطرح کردن مسائلی مانند عقیمسازی، پاک کردن صورت مسئله است، باید این را بپذیریم که طرف مقابل ما انسان است که قابلیت تکامل دارد و نباید ناامید شویم.»
اما پرسش این است که چه نهادهایی مسئول برنامه ریزی برای توانمند سازی و حمایت از زنان کارتنخواباند؟ پیش از این معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری اعلام کرده بود که علاوه بر سازمان بهزیستی کشور، در محدوده تهران، شهرداری و استانداری متولی ساماندهی این گروه از زنان آسیب دیده هستند، نهادهایی که تا کنون از سوی آنها برنامه مشخص و مدونی در این زمینه ارائه نشده است.