ابوالحسن فیروزآبادی دبیرشورای عالی فضای مجازی روز دوشنبه گفت تلاش میشود فعالیت رسانهای در شبکههای اجتماعی «ضابطهمند» شود و بر همین اساس کسانی که در این شبکهها فعالیت رسانهای دارند باید بزودی خود را برای دریافت مجوز آماده کنند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفتگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین به تصویب طرحی در این شورا که در آن مقرر شده همه شبکههای پیام رسان فعال در کشور در یک دوره یک ساله، ذخیره سازی دادههای خود را در داخل کشور انجام دهند، اشاره و ابراز امیدواری کرد پس از این الزام همه کسانی که قصد دارند در شبکههای اجتماعی برای ایران فعالیت داشته باشند با انتقال سرورهای خود به داخل، پایبندی شان را به قوانین جمهوری اسلامی نشان دهند.
آقای فیروزآبادی در ادامه به تلاشهای صورت گرفته برای راه اندازی شبکههای اجتماعی داخلی اشاره کرد و گفت: «اکنون در حال مذاکره با بخش خصوصی هستیم تا اقدام به راه اندازی کنسرسیومی برای شبکه اجتماعی کنند و امیدواریم مذاکرهها به نتیجه برسد و بزودی سه شرکت داخلی فعال با توانایی جذب بیش از ۱۰ میلیون مشترک راه اندازی شود.»
چند سالی است که فضای مجازی به دغدغه جدی مسئولان جمهوری اسلامی تبدیل شده است. با وجود فیلترینگ گسترده سایتها و شبکههای اجتماعی، باز هم رضایت خاطر مقامات ایران فراهم نشده و هر از چند گاهی آنها از فضای مجازی اظهار نگرانی میکنند.
چندی قبل محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور، فضای مجازی را «فضایی آلوده و مسموم» خوانده و گفته بود هر هفته با صدها و گاه هزاران مرکز فساد در فضای مجازی برخورد میشود. آیتالله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید ساکن قم نیز بارها بخش عمدهای از فضای مجازی را به «لجنزار» تشبیه کرده و خواستار برنامهریزی در مورد آن شده بود. پیش از آن نیز، علی خامنهای، رهبر ایران فضای مجازی را «فضای واقعی جنگ» توصیف کرده و روحانیان و طلاب را به مقابله با این فضا فراخوانده بود.
رضا حقیقتنژاد میگوید با توجه به سطح تکنولوژی فعلی ایران تجربه ایجاد شبکه اجتماعی داخلی قطعا شکست میخورد و چیزی بیش از یک ابزار تهدید نیست.
رضا حقیقت نژاد، روزنامه نگار و تحلیلگر مسایل سیاسی درباره جدیدترین اظهارنظر ابوالحسن فیروزآبادی دبیرشورای عالی فضای مجازی و علت مطرح شدن این مساله در حال حاضر به یورونیوز میگوید: «باید توجه داشت که شورای عالی فضای مجازی در ایران داری دو بخش میانه رو که متمایل به دولت و بخش تندرو که عمدتا چهرههای نزدیک به آیت الله خامنهای هستند، است. آقای فیروزآبادی سخنگوی بخش تندروی این شورا محسوب میشود و معمولا ایدهها و نظرات این طیف را منعکس میکند.»
وی میافزاید: «در حال حاضر به دلیل تسلط نسبی دولت حسن روحانی بر شورای عالی مجازی، این طیف قدرت مانور کمتری دارند و به همین جهت سعی میکنند برخی زیرساختهای قانونی برای اجرایی کردن ایدههای خودشان که مبتنی بر فیلترینگ شدید است را اجرا کنند. ایجاد زیرساخت قانونی میتواند دولت را هم تحت فشار قرار دهد؛ از این حیث که دارد با قانون مخالفت میکند و یا قانون را اجرا نمی کند. ممکن است اجرای قانون را هم بر عهده دستگاه قضایی بگذارند و بدین ترتیب نقش و اهمیت دولت در شورا کمرنگ و یا حذف شود.»
دبیر شورای عالی فضای مجازی گفته است که در حال تصویب طرحی برای انتقال سرورهای شبکههای ارتباطی به داخل کشور و همینطور مذاکره با اپراتورهای داخلی با هدف تشویق آنها برای ایجاد شبکه اجتماعی داخلی هستند. آقای حقیقتنژاد در این باره میگوید: «بحث اکنون آقای فیروزآبادی دقیقا برای ایجاد یک زیرساخت قانونی برای برخورد با شبکههای موبایلی مانند تلگرام مطرح شده است. مهمترین نکته سخنان ایشان این است “کسانی که قصد دارند در شبکههای اجتماعی برای ایران فعالیت داشته باشند با انتقال سرورهای خود پایبندی به قوانین کشورمان نشان دهند تا امنیت این شبکهها برای کاربران داخلی ارتقا یابد” انتقال سرورهای شبکهای مانند تلگرام به داخل کشور هدف نهایی این طرح است و توانایی کنترل به نهادهای حاکمیتی را افزایش میدهد. در عین حال آنها ابزارهای تهدید هم مطرح کردهاند و گفتهاند در حال ایجاد شبکه اجتماعی داخلی هستند. این یک تجربه شکست خورده است که قبلا در ایجاد مسنجرها و ایمیلهای داخلی ناکامیاش دیده شده و با توجه به سطح تکنولوژی فعلی ایران، قطعا شکست میخورد و چیزی بیش از یک ابزار تهدید نیست.»
این روزنامهنگار میافزاید: «مهمترین نکته البته سطح تکنولوژی نیست، کاربران چون میدانند این شبکهها توسط حکومت کنترل میشود از آن استفاده نمیکنند و طبعا قابلیت رقابت ندارند. در حال حاضر مهمترین حامیان حکومت ایران از توییتر، تلگرام، گوگل پلاس و اینستاگرام استفاده میکنند و در آینده هم این وضعیت ادامه خواهد داشت.»
آقای حقیقتنژاد با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری آتی در ایران میگوید: «می توان تا حدودی افزایش فشارها را مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری آینده دانست. تجربه منفی اثرگذاری تلگرام در انتخابات مجلس و مجلس خبرگان حکومت را نگران و محتاط تر کرده و در تلاش هستند که برنامه هایی را برای کاهش اثرگذاری آن اجرایی کنند. در عین حال قدرت تاثیرگذاری تلگرام در ایجاد تجمعهایی چون تجمع نوجوانان در پاساژ کوورش تهران و شهر مشهد هم آنها را از نظر اجتماعی نگران کرده و به همین جهت شاهد افزایش فشارها خواهیم بود.»