آگهیحضور نظامی ایران در جنگ داخلی سوریه به کشته شدن یکی از چهره‌های کلیدی سپاه پاسداران و نزدیک به رهبر حکومت جمهوری اسلامی انجامید.
روابط عمومی کل سپاه پاسداران با انتشار بیانیه‌ای کشته شدن سرتیپ حسین همدانی را پنجشنبه عصر در حومه حلب تایید کرد. سرتیپ همدانی ارشدترین نظامی جمهوری اسلامی ایران است که تاکنون در عملیات برون مرزی کشته می‌شود. وی که بنیانگذار سپاه استان همدان بود، طی سال‌های نخست پس از انقلاب، در سرکوب مخالفان حکومت در استان کردستان نقش آفرینی کرد. به گفته رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران جسد وی حداکثر تا بامداد روز شنبه به تهران منتقل خواهد شد.
حسین همدانی در دوران هشت ساله جنگ ایران و عراق، فرماندهی لشکر ۳۲ انصارالحسین در استان همدان، فرماندهی لشکر ۱۶ قدس در استان گیلان و معاونت عملیات قرارگاه قدس را برعهده داشت و جبهه میانی سرپل ذهاب و عملیات کربلای ۴ و کربلای ۵ را فرماندهی کرد. این فرمانده سپاه پس از بروز جنگ داخلی در سوریه به همراه اعضای خانواده‌اش به عنوان مستشار نظامی در دمشق اقامت می‌کند. حمید مروتی از پاسداران نزدیک به وی در گفتگو با خبرگزاری تسنیم مدعی شد که سه سال پیش‌تر، حسین همدانی و اعضای خانواده‌اش در آپارتمان خود در دمشق هدف سوءقصد قرار گرفته بودند.
اگرچه جمهوری اسلامی ایران هدف از حضور نظامیان خود را در سوریه، ارائه مشاوره به فرماندهان ارتش این کشور در مبارزه با گروه‌های مسلح سلفی و تکفیری عنوان می‌کند اما برخی از گزارش‌ها حاکی است که نیروهای سپاه پاسداران در کنار ارتش سوریه در این جنگ داخلی مشارکت دارند. اسماعیل کوثری، از فرماندهان پیشین لشکر ۲۴ محمد رسول الله به مهر گفته است: «حدود یک سال و نیم بود که سردار همدانی از سوریه به ایران بازگشته بود. مجددا با شکل گیری ائتلاف جدید علیه نیروهای تروریستی برای کمک به ائتلاف و استفاده از تجربیات ایشان، به سوریه بازگشتند و به شهر حلب رفته بودند».
سرتیپ همدانی از عوامل سرکوب اعتراض‌های خیابانی سال ۱۳۸۸ در تهران بود که کمتر به نامش اشاره شده است. وی در دوران ناآرامی و حوادث پس از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری فرماندهی سپاه محمدرسول الله را برعهده داشت. نقش موثر وی در این حوادث سبب شد تا در جلسه‌ای در لوگزامبورگ در ۱۲ آوریل سال ۲۰۱۱ میلادی، نام وی نیز از سوی اتحادیه اروپا در فهرست تحریم‌ها قرار گیرد. حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در واکنش به خبر کشته شدن حسین همدانی با انتشار بیانیه‌ای آورده است که وی «بعد از دوره جنگ تحمیلی در سنگرهای مختلف دفاع و حراست از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن از هیچ تلاش و کوششی دریغ نکرد که نمونه آن را در مقابله با کودتای آمریکایی فتنه ۸۸ می‌توان یادآوری نمود.»
سرتیپ همدانی در کنار ۲۳ فرمانده دیگر سپاه از جمله محمدباقر قالیباف و قاسم سلیمانی در جریان حمله به کوی دانشگاه تهران در تیر ۱۳۷۸ در نامه‌ای خطاب به محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت نوشتند: «جناب آقای خاتمی، تا کی با اشک بنگریم و خون دل بخوریم و با هرج و مرج و توهین، تمرین دموکراسی کنیم و به قیمت از دست رفتن نظام صبر انقلابی داشته باشیم؟» در آخرین بند این نامه امده بود: «در پایان با کمال احترام و علاقه به حضرت‌عالی اعلام می‌داریم کاسهٔ صبرمان به پایان رسیده و تحمل بیش از آن را در صورت عدم رسیدگی، بر خود جایز نمی‌دانیم.»
واکنش‌ها؛ از روحانی تا دهنمکی
حسین همدانی به گفته گلعلی بابایی، رئیس سابق سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس، هفته گذشته در تهران بوده و با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران دیدار کرده است.
کشته شدن وی در شمال سوریه با واکنش‌های بسیاری از نزدیکان به حاکمیت جمهوری اسلامی ایران همراه بود. حسن روحانی، رئیس جمهوری و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هر یک در پیامی جداگانه تسلیت گفته‌اند. همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه و حسین دهقان، وزیر دفاع نیز به همین مناسبت از سوابق این سرتیپ سپاه تجلیل کردند. متن پیام تسلیت وزیر دفاع حاکی از عزم ایران برای تداوم حضور نظامی در سوریه است.
ابراهیم حاتمی کیا، فیلمساز نام آشنای سینمای ایران نیز درباره خبر کشته شدن فرمانده سپاه محمد رسول الله با اشاره به قاسم سلیمانی، دیگر فرمانده ارشد ایران در سوریه، در یادداشتی آورده است: «گمانم اکنون سردار سلیمانی غصه‌دار است، گمانم اکنون مرغان دشت جهاد هوایی شده‌اند. ولی شما مرغان وحشی کجا و ما اهلی شدگان در قفس عادات کجا. آیا کسی صدای ما را می‌شنود؟ آیا امیدی برای ما هم هست؟»
مسعود دهنمکی، سازنده «اخراجی‌ها» در اینستاگرامش با انتشار تصوری از حسین همدانی نوشت: «سردار همدانی وقتی «اخراجی‌ها» را دید گفت اگر کسی از تو شاهد خواست که مگر همچین آدمهایی در جنگ بودند؟ بگو پیش من بیاید آدرسشان را بگیرد».