آگهیفیلم هالیوودی «سپتامبرهای شیراز» ساختۀ وین بلر و بازیگری ادرین برودی، سلما هایک و شهره آغداشلو در فستیوال فیلم تورنتو به نمایش درآمد و با انتقاد شدید منتقدان سینمایی مواجه شد. دنیس هاروی، منتقد نشریۀ سینمایی ورایتی، «سپتامبرهای شیراز» را اثری سطحی و کلیشه ای از هالیوود خواند که باعث خوشحالی اسلام هراسان می شود. به نوشتۀ روزنامۀ گاردین نیز این فیلم در زمانی دارد اکران می شود که خیلی ها علیه ایران شمشیر کشیده اند.
نگاهی به فیلم هایی که از کارخانۀ فیلمسازی هالیوود در مورد ایران و به طور کلی شرق بیرون آمده، از «بدون دخترم هرگز» گرفته تا «۳۰۰»، بیانگر این واقعیت است که هالیوود همیشه با پیش فرض های ثابت و کلیشه ای به سراغ شرق رفته و نباید انتظار داشت که در یک فیلم هالیوودی در مورد ایران یا خاورمیانه، تصویر درستی از تاریخ، زندگی و فرهنگ مردمان این منطقه ببینیم.
با اینکه فیلم «سپتامبرهای شیراز» بر اساس رمانی از دالیا سافر، نویسنده ایرانی-آمریکایی ساخته شده و به نوعی برگرفته از زندگی این نویسندۀ یهودی تبار و آزارهایی است که پدر و خانواده اش بعد از انقلاب اسلامی در شیراز دیده اند، اما این طور که از نوشته های منتقدان سینمایی برمی آید، این فیلم نتوانسته برگردان قابل قبولی از این رمان باشد و سمپاتی بیننده را نسبت به شخصیت های فیلم و سرنوشت آنها برانگیزد. جرار باتلر، بازیگر سرشناس هالیوود و ایفاگر نقش لئونیداس در فیلم «۳۰۰»، تهیه کنندۀ این فیلم است و وین بلر که کارگردانی تلویزیونی متوسطی است و معروف ترین فیلم در کارنامۀ سینمایی اش، « یاقوت های کبود » است، آن را کارگردانی کرده است. فیلمساز در انتهای فیلم آن را به همۀ قربانیان آزار و شکنجه در جهان تقدیم کرده است.
«سپتامبرهای شیراز»، داستان یک خانوادۀ متمول یهودی در ایران را پس از سقوط رژیم شاه و در فاصلۀ بین سپتامبر ۱۹۸۱ تا سپتامبر ۱۹۸۲ روایت می کند. شخصیت اصلی آن، جواهرفروشی به نام اسحاق (با بازی ادرین برودی) در شیراز است که بعد از انقلاب اسلامی، به اشتباه و به جرم جاسوسی برای اسرائیل دستگیر شده و در زندان مورد شکنجه قرار می گیرد و اموالش به وسیله نیروهای انقلابی غارت می شود. به دنبال آن، همسر و فرزندان اسحاق نیز بعد از دستگیری او، از ترس جان شان تصمیم به مهاجرت به آمریکا می گیرند.
دالیا سافر، نویسندۀ رمان «سپتامبرهای شیراز»، در دانشگاه نیویورک در رشته ادبیات فرانسه تحصیل کرده و رمان «سپتامبرهای شیراز»، نخستین رمان اوست که در سال ۲۰۰۷ به وسیلۀ انتشارات هارپر در آمریکا منتشر شد.
روزنامه نیویورک‌تایمز، رمان «سپتامبرهای شیراز» را به عنوان یکی از ۱۰۰ رمان برتر جهان در سال ۲۰۰۷ معرفی کرد. به نوشتۀ نیویورک تایمز، این رمان، در واقع اتوبیوگرافی دالیا سافر محسوب می شود چرا که او نیز از خانواده ای یهودی در شیراز است که در سال ۱۹۸۲ و در سن ده سالگی به همراه خانواده اش، ایران را به مقصد آمریکا ترک کرد. دالیا سافر در مقدمۀ رمان خود از پدرش آقای سافر به خاطر اطلاعاتی که در مورد دوران زندان و شکنجه اش در ایران در اختیار او گذاشته تشکر کرده است. به گفته دالیا، پدرش در سال ۱۹۸۰ دستگیر شد و مدت یک ماه را در زندان اوین به سر برد.
با این حال او اعتقاد دارد که رمانش به رغم موضوع سیاسی آن دربارۀ سیاست نیست بلکه دربارۀ شکنندگی، آسیب پذیر بودن و استقامت یک خانواده است. به گفتۀ دالیا سافر، رفتار متکبرانه و تحقیرآمیز فرناز (همسر اسحاق) نسبت به کلفت خانه (حبیبه) یا خشم و نفرت مرتضی پسر حبیبه نسبت به آنها، رفتارهایی است که پیامدهای سیاسی بعدی را توجیه می کند.
رمان «سپتامبرهای شیراز»، جایزۀ قلم رابرت دبیلو بینگهام و جایزه وایتینگ رایترز را به دست آورد و به فهرست اولیۀ جایزۀ ایمپک دوبلین و جایزه اورنج نیز راه یافت. سافر قبل از نگارش این رمان، چند قصه کوتاه نیز منتشر کرده بود.
اما فیلم «سپتامبرهای شیراز» برخلاف رمان آن مورد توجه منتقدان سینمایی قرار نگرفت و بسیاری از منتقدان آمریکایی و کانادایی، به انتقاد از سطحی نگری سازندگان آن و رویکرد کلیشه ای آنها به فضای سیاسی ایران پرداختند.
دنیس هاروی، منتقد نشریۀ سینمایی ورایتی، «سپتامبرهای شیراز» را اثری سطحی و کلیشه ای از هالیوود خواند که اسلام هراسان را خوشحال می کند. به نوشتۀ منتقد ورایتی، هانا وگ، فیلمنامه نویس فیلم، به رمان وفادار بوده و فقط بخش پرویز(پسر اسحاق) در مانهاتان را حذف کرده است.
دنیس هاروی آنگاه این فیلم را با فیلم «بادبادک باز» خالد حسینی مقایسه کرده است. هر دوفیلم از نظر موقعیت قهرمانان شان که از طبقۀ متمول جامعه اند و ناگهان با تغییر وضعیت سیاسی، با یورش پابرهنگان مواجه می شوند، به هم شبیه اند.
به اعتقاد منتقد فیلم ورایتی، هر چقدر فیلم «بادبادک باز» از رمان ملودراماتیک خالد حسینی بهتر درآمده بود، فیلم «سپتامبرهای شیراز» برعکس عمل می کند و کارگردان، شخصیت های رمان سافر را به افرادی کلیشه ای و سیاه و سفید تبدیل کرده. به نوشتۀ این منتقد، هیچ یک از عناصر فنی و طراحی صحنۀ فیلم نمی تواند باعث خلق یک فیلم گیرا و اندیشمندانه شده و مانع از تبدیل فیلم به اثری سطحی و کلیشه ای شود.
به نوشـتۀ ورایتی، «سپتامبرهای شیراز» در مورد بلاهایی است که بر سر یهودیان ایران بعد از انقلاب آمده اما در فیلم نشانه چندانی از یهودی بودن اسحاق و خانواده او نمی بینیم. فیلم به ما نمی گوید که چرا این خانواده زودتر و قبل تر از روی کار آمدن آیت الله خمینی ایران را ترک نکردند.
به نوشتۀ جوردن هافمن منتقد فیلم گاردین نیز، با این لهجۀ خنده دار سلما هایک و دیالوگ های سطحی، احساس همذات پنداری کردن با شخصیت های فیلم «سپتامبرهای شیراز» غیرممکن است. نویسندۀ گاردین با اشاره به نوشتۀ اول فیلم که می گوید «این فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده» می نویسد که من نمی خواهم از گرفتاری این خانواده یا همه کسانی را که به خاطر اعتقادات مذهبی شان مورد آزار رژیم های بنیادگرا قرار گرفتند دست کم بگیرم اما « سپتامبرهای شیراز» به عنوان یک فیلم برایم گیج کننده است. کارگردان این فیلم، هرگز ما را وارد ذهن شخصیت هایش نمی کند و این شخصیت ها هیچ عمقی ندارند.
به نوشتۀ منتقد گاردین، فیلم «سپتامبرهای شیراز» در زمانی دارد اکران می شود که خیلی ها علیه ایران شمشیر کشیده اند. گاردین می نویسد: «تهیه کنندۀ آن ایوی لرنر است که فیلم های کلیشه ای مثل «بی مصرف ها» را ساخته است. من فکر نمی کنم سوال بی ربطی باشد که بپرسیم چرا او این فیلم را به عنوان یک فیلم فاخر به فستیوال تورنتو آورده است.»
آگهیهالیوود ریپورتر نیز در نقدی بر این فیلم، به انتقاد از برخی جزییات فیلم از جمله بازی بازیگران آن پرداخته است. به اعتقاد نویسندۀ هالیوود ریپورتر، سلما هایک با اینکه ریشۀ لبنانی دارد و از نظر فیزیکی به یهودیان ایران شبیه است اما به خاطر اینکه نتوانسته لهجۀ مکزیکی اش را پنهان کند، باور پذیر نیست. از دید منتقد هالیوود ریپورتر، لوکیشن بلغارستان هم شباهت چندانی به ایران و محل وقوع داستان یعنی شیراز ندارد.
به نوشتۀ این منتقد، شهره آغداشلو تنها عنصر ایرانی متقاعدکنندۀ این فیلم است.
از سوی دیگر نمایش فیلم «سپتامبرهای شیراز» در جشنوارۀ فیلم تورنتو، با واکنش های منفی و تند سایت ها و رسانه های محافظه کار در ایران مواجه شد. وب سایت رجانیوز، آن را فیلمی «ضد ایرانی» و پروژۀ جدید هالیوود علیه ایران معرفی کرده و نمایش این فیلم در جشنوارۀ فیلم تورنتو را نشانه ای از سیاست های «ایران ستیزانه» این جشنواره ارزیابی کرده و می نویسد: «جشنواره فیلم تورنتو که در کنار چند جشنواره غربی دیگر چون برلین، یکی از سیاسی‌ترین جشنواره‌های دنیا محسوب می‌شود، همواره بر سیاست‌های ایران‌ستیزانه خود پافشاری کرده است و در همین راستا نیز نام فیلم ضدایرانی «سپتامبرهای شیراز» در بخش گالای جشنواره امسال به چشم می‌خورد.»