آگهینتایج یک تحقیق، از گذار شتابزده افغانستان از رهبران سنتی به سمت رهبران جوان خبر می دهد. این تحقیق “مشارکت سیاسی جوانان و سیاست ورزی قومی” نام دارد و در دفتر ابتکارات صلح افغانستان انجام شده است.
دکتر محمد قاسم وفایی زاده پژوهشگر این تحقیق، به یورونیوز می گوید: «تحلیل نتایج این تحقیق به همراه شواهد بدست آمده از گزینش های رهبری در یک دهه اخیر نشان داده که جوانان، مسئولیت های رهبری را در بخش های مختلف مدنی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برعهده گرفته اند و در گذار شتابزده، به دنبال تاثیرگذاری و مشارکت مستقیم در تصمیمهای کلان هستند، در حالی که نقش رهبران سنتی در حال کمرنگ تر شدن است.»
وفایی زاده در این تحقیق، دیتابیس کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان درباره دو انتخابات پارلمانی و شورای ولایتی در سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ میلادی را بررسی آماری کرده و همزمان با شش گروه متمرکز از جوانان فعال در نهادهای مدنی، نماینده های مجلس و مدافعان حقوق زن مصاحبه کرده است.
او با بررسی مقایسه ای دو انتخابات به این نتیجه رسیده است که میزان مشارکت سیاسی جوانان برای نامزد شدن در انتخابات شورای ولایتی سال ۲۰۱۴ میلادی نسبت به انتخابات پارلمانی افزایش چشمگیری داشته، بطوریکه میزان مشارکت در نامزدی انتخابات جوانان بین ۲۴ تا ۳۵ سال هفتاد درصد بوده است که بالاترین رقم را نشان می دهد. تحقیق حاضر سه ماه طول کشید و اخیرا به پایان رسیده است.
وفایی زاده می گوید: «براساس داده های این تحقیق می توان پیش بینی کرد که در انتخابات پارلمانی پیش رو، جوانان اکثریت چوکی/ کرسی های پارلمان و شوراهای ولسوالی های افغانستان را در دوره بعدی انتخابات پارلمانی بدست آورند. بخصوص اینکه رهبران سنتی در این مرحله از حضور جوانان در پست های مدیریتی و رهبری حمایت می کنند.»
بقای رهبران سنتی
وفایی زاده پیش از این تحقیق، در کتاب خود “سیاست ورزی قومی و بنای صلح در افغانستان“، به بحث رهبران سنتی در افغانستان پرداخته بود. وی درباره هدف این تحقیق می گوید: «جامعه افغانستان پس از سال ۲۰۰۱ میلادی در تمام عرصه ها مراحل گذار از ساختار سنتی را طی می کند و این تحقیق فقط تلاش کرده که با واقعیت های قابل اندازه گیری، گذار افغانستان از رهبران سنتی را به سمت رهبران جوان سنجش کند.»
این پژوهشگر مسایل سیاسی افغانستان با اشاره به اعلام موجودیت ائتلاف جدید بین رهبران جهادی (سنتی) افغانستان ادامه می دهد: «اینکه رهبران سنتی تلاش کنند که بقای خود را حفظ کنند یک امر طبیعی است اما باعث نمی شود که مرحله گذار به سمت رهبران جوان در افغانستان متوقف شود.»
چالشهای جوانان و کمیسیون اصلاحات انتخاباتی
تحلیل پاسخ جوانان در این تحقیق نشان می دهد: دسترسی نداشتن جوانان به بلوک های کلان رای، نفوذ مردمی و قومی رهبران سنتی و مشکلات در سیستم رای دهی از جمله چالش های جوانان برای بدست آوردن پست های رهبری در انتخابات است.
این تحقیق در پایان، به کمیسیون اصلاحات انتخاباتی پیشنهاد کرده است که با راه اندازی سیستم رای دهی تناسبی و مبارزه با فساد در نهادی های انتخاباتی، امکان رای آوردن جوانان در انتخابات را افزایش دهند. نتایج تحقیق حاضر همزمان با اعلام تایید کمیسیون اصلاحات انتخاباتی از سوی رئیس جمهور افغانستان است که امیدواری ها را برای رفع چالش های پیش روی جوانان در انتخابات افزایش داده است.
رهبران جوان در حکومت وحدت ملی
کمال سادات، معین/ معاون امور جوانان وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان در گفتگو با یورونیوز درباره نتایج این تحقیق می گوید: «نسل امروز جوانان افغانستان در نقش های مدیریتی و رهبری موقعیت گرفته اند وبه عنوان والی/ استاندار، معینیت های وزارتخانه ها و شوراهای ولسوالی ها/ شهرستانها و شورای ولایتی/ استانی، نقش پر رنگ دارند و حکومت هم در گزینش های مدیریتی جوان گرایی را نشان داده است. نقش رهبری سنتی به شکل گذشته آن، در افغانستان کمرنگ است.»
به گفته وی، برنامه ملی جوانان توسط این معینیت تدوین شده است و افزایش فرصت های دسترسی جوانان به موقعیت های مدیریتی، رهبری و کاهش بیکاری، از موضوعات مورد توجه در برنامه ملی جوانان است.