آگهییکی از موضوع هایی که اخیرا درباره پرونده هسته ای ایران مطرح می شود، نقش فرانسه در روند مذاکرات است.
به نظر می رسد که در دو سال گذشته فرانسه مواضع سخت تری در میان شش کشور مذاکره کننده با ایران داشته است.
روزنامه فرانسوی زبان لوموند روز سه شنبه با انتشار مقاله ای به بررسی نقش فرانسه در مذاکرات هسته ای ایران پرداخت.
نویسنده مقاله به سخنان اخیر لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه در مورد لزوم انعقاد یک «توافق محکم» اشاره می کند و استفاده از این ادبیات را نشان مواضع «سرسختانه» و «متمایز» دولت این کشور می داند.
مقاله می افزاید که از دو سال پیش به این سو در آستانه هر مذاکره ای با ایران، فرانسوی ها تلاش کرده اند که نقش منحصر به فردی ایفا کنند.
نویسنده همچنین به مواضع فرانسه در مذاکرات نهم نوامبر سال ۲۰۱۳ و مخالفت آقای فابیوس با متن پیشنهادی آمریکا در مورد برنامه هسته ای ایران اشاره می کند و آنرا به مثابه «یک زلزله در جبهه غربی ها» می داند.
چنین رفتاری در مذاکرات لوزان نیز به چشم می خورد و به ادعای نویسنده، اصرار فرانسوی ها بر سختگیری بیشتر، حتی آمریکایی ها را نیز ناخشنود کرده است.
با این وجود لحن لوران فابیوس پس از ورود به لوزان کمی نرم تر شده و به نظر نمی رسد که فرانسه در نهایت از انعقاد توافق نهایی جلوگیری کند.
اما این سختگیری برای چیست؟ واقعیت این است که فرانسه خود را معمار مذاکرات هسته ای با ایران می داند. برای نخستین بار در بحبوحه جنگ آمریکا علیه عراق در سال ۲۰۰۳ بود که دومینیک دوویلپن، وزیر امور خارجه وقت فرانسه، با چراغ سبز ژاک شیراک، رییس جمهوری پیشین، یک ایتلاف اروپایی برای مذاکره با ایران تشکیل داد.
هدف از این اقدام نشان دادن این موضوع بود که برای مقابله با سلاح های کشتار جمعی لزومی به جنگ نیست و بر خلاف آمریکا که به بهانه وجود چنین سلاح هایی به عراق حمله کرد، می توان از راههای صلح آمیز جلوی دسترسی به تسلیحات کشتار جمعی را گرفت.
در ابتدا، مثلث اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا که به ابتکار پاریس تشکیل شد، مورد استقبال تهران قرار گرفت. اما پس از دو سال، بویژه پس از انتخاب نیکولا سارکوزی به ریاست جمهوری فرانسه، نقش میانه رویی که این کشور ایفا می کرد تبدیل به مواضع سرسختی شد که گاهی حتی گوی سبقت را از آمریکا می ربود.
از سال ۲۰۱۰ میلادی نیز هنگامی که فرانسه احساس کرد مذاکره با ایران به نتیجه نمی رسد، تحریم های اقتصادی علیه تهران را افزایش داد.
با این حال از سال ۲۰۱۳ آمریکایی ها و ایرانی ها مستقیما با یکدیگر مذاکره می کنند. این گفتگو ها از مدتی پیش با علاقه بیشتری از سوی دو طرف ایرانی و آمریکایی دنبال می شود. از سویی کنگره آمریکا با تهدید به افزایش تحریم ها علیه ایران، باراک اوباما، رییس جمهوری این کشور را تحت فشار قرار داده و از سوی دیگر، اعتبار سیاسی حسن روحانی، رییس جمهوری ایران به لغو تحریم ها وابسته است.
به همین دلیل است که امروز فرانسه احساس می کند مانند گذشته نقش پررنگی در گفتگوها بر سر پرونده هسته ای ایران ندارد و به رغم نقش فعال و پررنگی که در ابتدا بر عهده داشت، اکنون به یک بازیگر حاشیه ای تبدیل شده است.
نتیجه آنکه در حال حاضر فرانسه تلاش می کند با «ایفای نقش منحصر به فرد» وزن خود را در مذاکرات اخیر بیشتر کند.