دریای مدیترانه، یکی از کانال های ارتباطی میان آفریقا و اروپاست. هزاران مهاجری که روزانه از جنگ و فقر کشورهایی نظیر تونس، لیبی، نیجریه و سوریه می
آگهیدریای مدیترانه، یکی از کانال های ارتباطی میان آفریقا و اروپاست. هزاران مهاجری که روزانه از جنگ و فقر کشورهایی نظیر تونس، لیبی، نیجریه و سوریه می گریزند، تلاش می کنند خود را به اروپا برسانند اما بسیاری از آنها قربانی امواج دریا می شوند. در سال گذشته، ۱۷۰ هزار مهاجر توانستند خود را به خاک ایتالیا برسانند و بیشتر آنها نیز بعد از گرفتار شدن قایق هایشان در دریا توسط نیروی دریایی ایتالیا نجات یافتند.
برای سال پیش رو، پیش بینی ها از افزایش مهاجران دریایی خبر می دهد. در سال ۲۰۱۴میلادی، سه هزار و دویست نفر از این مهاجران در دریا جان خودشان را از دست دادند. بر اساس اعلام وزارت کشور ایتالیا، تنها در نخستین ماه سال جدید، ۳۵۲۸ نفر به سواحل ایتالیا رسیده اند که نسبت به همین زمان در سال گذشته ۴۰ درصد افزایش نشان می دهد.
بدترین حادثۀ مرگ برای مهاجران در پاییز سال ۲۰۱۳ اتفاق افتاد. دو کشتی حامل مهاجران در ماه اکتبر آن سال در سواحل مالت و لامپدوزا غرق و نزدیک به ۴۰۰ نفر که در میان آنها زنان و کودکان نیز دیده می شد، کشته شدند. این حادثه موجب شد که ایتالیا عملیاتی را برای امدادرسانی دریایی و نجات مهاجران غیرقانونی اسیر در قایق های کهنه و پرجمعیت آغاز کند.
در اکتبر همان سال، ایتالیا عملیاتی به نام “مار نوستروم” را در دریای مدیترانه و بمنظور نجات جان مهاجران غیرقانونی آغاز کرد. این عملیات به این کشور امکان نجات جان ۱۵۰ هزار مهاجر را طی سال گذشته داد اما ادامۀ عملیات “مارنوستروم” برای این کشور بسیار گران تمام می شد و به همین خاطر متوقف شد.
هزینۀ این عملیات تماما از سوی دولت ایتالیا تامین می شد و ماهانه، یک بودجۀ ۹ میلیون یورویی برای این امر اختصاص داده شده بود. در اکتبر سال گذشته یعنی درست یکسال بعد از آغاز عملیات مارنوستروم، دولت ایتالیا اعلام کرد که به دلیل عدم توانایی در تامین بودجۀ این عملیات، مار نوستروم متوقف می شود.
چند ماه پیش از آن، یعنی در ماه اوت گذشته، طی نشست مشترکی میان وزیر کشور ایتالیا و کمیسر امور داخلی اتحادیۀ اروپا از اجرای طرحی به نام “فرانتکس پلاس” خبر داده شد. در آن هنگام اعلام شد که این عملیات به منظور مواجهه با موج عظیم مهاجرانی است که روزانه از طریق دریای مدیترانه سعی می کنند خود را به ایتالیا برسانند.
سسیلیا مالمستروم، کمیسر وقت اتحادیۀ اروپا در امور داخلی، در آن زمان در مورد این عملیات که قرار بود جایگزین مارنوستروم شود، گفت: “فرانتکس پلاس به جای مارنوستروم و با همان اهداف به اجرا گذاشته می شود. علمیات مارنوستروم یکی از بلندپروازانه ترین طرح های اخیر برای کمک به مهاجران بود و ما نمی دانیم که آیا موفق خواهیم شد آنچه را که ایتالیا طی این مدت انجام داده است، ادامه بدهیم یا نه؟”
بودجۀ عملیات فرانتکس پلاس که به “تریتون” تغییر نام داده، ماهانه مبلغ دو میلیون و نهصد هزار یورو در نظر گرفته شده است. در حالیکه بودجۀ اختصاص داده شده توسط ایتالیا برای عملیات مارنوستروم بطور ماهانه ۹ میلیون یورو بود.
نوزده کشور به صورت نوبتی در این عملیات شرکت می کنند و هر ماه دو کشور به شکل دوره ای وظیفۀ انجام عملیات تریتون را در دریای مدیترانه بعهده دارند. دو ناو، چهار کشتی، دو هواپیما و یک هلیکوپتر جزو تجهیزاتی هستند که به طرح تریتون اختصاص داده شده اند.
بر خلاف عملیات مارنوستروم که توسط ایتالیا انجام می شد، گشت زنی قایق های تریتون تنها در مرزهای آبی اروپا صورت خواهد گرفت و مناطق دورتر دریای مدیترانه شامل عملیات گشت زنی روزانه این قایق ها نخواهد شد. با اینحال و در مواقع اضطراری، نجات جان مهاجرانی که در دریای مدیترانه گرفتار می شوند یکی از وظایف طرح تریتون است.
بعد از حادثۀ روز دوشنبه و مفقود شدن دست کم ۲۰۰ مهاجر در آب های لیبی، کشتی ها و ناوهای شرکت کننده در عملیات تریتون نیز به سوی آبهای این منطقه سرازیر شده اند اما تاکنون تنها ۹ نفر از مهاجران نگون بخت نجات یافته اند. بنظر می رسد با توجه به گسترش ناآرامی در کشورهای مبدا، سالجاری برای مهاجرانی که در آرزوی زندگی بهتر به اروپا می آیند سال خوشی نخواهد بود بویژه اینکه بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا و فنلاند نیز از اولویت های خود برای کاهش مهاجر خبر می دهند.