«من عرب هستم»؛ یک عاشقانه ممنوع

آگهی

فیلم جدید عاموس گیتای، کارگردان شهیر اسرائیلی، با نام «من عرب هستم» در اوج جنگ غزه بر پرده سینماهای جهان رفت.

این فیلم داستانی منحصر به فرد را روایت می کند؛ زنی یهودی که از اردوگاه مرگ آشوویتس جان به در برده و پس از جنگ مانند میلیون ها نفر دیگر پا به ارض موعود یهودیان می گذارد. این زن اما عاشق کارگری عرب شده، اسلام می آورد و با وی ازدواج می کند.

یک روزنامه نگار جوان پس از مرگ این زن، برای کسب آگاهی از داستان به محل زندگی او در منطقه ای میان حیفا و بات یام می رود و با نزدیکان و همسایه هایش گفتگو می کند.

عاموس گیتای 63 ساله، در چهل سال گذشته همواره فیلمساز و هنرمندی متعهد بوده است. او 80 فیلم را کارگردانی کرده، دهها تئاتر به روی صحنه برده و کتاب های متعددی هم نوشته است.

«من عرب هستم»، درحالی که عشق میان اعراب و یهودی ها در اسرائیل به یک تابو می ماند، دعوتی است به صلح میان دو قوم متخاصم آن هم در روزهایی که بیش از 1800 فلسطینی ساکن نوار غزه در جنگی یک ماهه کشته شدند.

درباره این فیلم، فرد پونسار، خبرنگار یرونیوز با عاموس گیتای گفتگو کرده است.

یورونیوز: عاموس گیتای، با تشکر از اینکه دعوت ما را پذیرفتید. با توجه به اینکه درگیری بین اسرائیل و فلسطینی ها شاهد یکی از مرگبارترین برهه های تاریخی خود در غزه است، شما در فیلم جدیدتان «من، عرب هستم» (انا عربیه) از امکان همزیستی مسالمت آمیز میان یهودی ها و اعراب در سرزمین مقدس حرف زده اید. آیا امروز باید کارگردانها و نویسندگان را جزء آخرین دژهای دفاعی در برابر ناسیونالیسم و تندروی دانست؟

عاموس گیتای: «به نظر من در برابر این بمبارانها، چه آنهایی که جسم و جان افراد را هدف می گیرند، چه آنها که روح و روان انسان ها را؛ هنر و ادبیات و سینما باید یک پل بسازند، منظورم شکلی از گفتگوست. نباید چشم انداز این منطقه را چشم اندازی سیاه ترسیم کرد. من از طریق فیلم «من عرب هستم» کوشش کردم جامعه ای هر چند کوچک را به تصویر بکشم که در آن همه، از عرب و یهودی گرفته تا زن و مرد در آرامش در کنار هم زندگی می کنند.»

*یورونیوز: فیلم شما از نظر فنی یک شاهکار است. همه فیلم در قالب یک سکانس با دوربین ثابت (استیدی کم) فیلمبرداری شده. یک استعاره زیبای سینمایی، اینکه نباید بین عربها و یهودی ها فاصله و شکاف بیفتد.
آیا هدفتان ساخت چنین فیلمی بود؟*

عاموس گیتای: «دقیقا البته در مقام یک شهروند نه در مقام یک کارگردان. علیرغم همه این اتفاقات دوست ندارم بین یهودی ها و عربها فاصله بیفتد. اگر این جمله را به زبان سینمایی خودم ترجمه کنم، نباید صحنه ها را «کات» کرد. کل این فیلم، یک پلان 81 دقیقه ای است با مجموعه ای از شخصیت ها که خاطرات و روابط خاص خودشان را دارند و ما موفق شدیم این روابط را با این آدامهای متفاوت به تصویر بکشیم.»

یورونیوز: فیلم شما چند ماه پیش در اسرائیل بیرون آمد. استقبال از آن چگونه بوده؟

عاموس گیتای: «به نطر من حرف زدن درباره جنگ و تصاویر، در مقایسه با صحبت کردن درباره صلح، کار بمراتب راحت تری باشد. موضوع فیلم خیلی موضوع عامه پسندی نیست؛ حتی شالوم یا سلام گفتن، مردم خیلی راحت جرات نمی کنند چنین کلماتی را به زبان بیاورند ولی من معتقدم که باید این کار را کرد. با این حال مثل همیشه، افرادی در اسرائیل بودند که فیلم را تحسین کنند و البته دیگرانی که مخالف بودند و می گفتند نباید یهودی ها و عربها با هم مخلوط شوند.»

*یورونیوز: در این مدت شاهد جنگ تصاویر بین رسانه ها و همچنین از طریق شبکه های اجتماعی بودیم. آیا این تصاویر
که منابع آنها هم همیشه معتبر نیستند موجب تشدید خشونت و تحریک احساسات نمی شوند؟*

عاموس گیتای: «دقیقا. ببینید من یکی از طرفداران برنامه «بدون شرح» یورونیوزهستم برای اینکه به نظرم بعضی وقتها سکانس های پایانی بخوبی با حرکات دوربین به بیننده منتقل می شوند، بدون اینکه بخواهد مثل اخبار بلند ساعت 20 اکثر شبکه های تلویزیونی فقط دردها و آلام بینندگان را زیاد کند حالا چه اسرائیلی باشند، چه فلسطینی یا فرانسوی و انگلیسی… همیشه تصاویر خیلی کوتاه که این تصور را بوجود می آورد که انگار چیزی دستگیرمان شده، که البته در واقع اینگونه نیست و کل واقعیت دستگیرمان نمی شود. و من فکر می کنم که ما افراد خاورمیانه از تصاویر بعنوان ابزار جنگ استفاده می کنیم. و با این کار موفق شده ایم کل تصویر این منطقه را سمی کنیم.»

یورونیوز:عاموس گیتای سپاسگزارم. در پایان یادآوری کنم که فیلم شما «انا عربیا» در حال حاضر روی پرده سینماهاست و می تواند در درک بهتر ارتباط بین یهودی ها و اعراب مفید باشد. خیلی ممنون از این که به پرسشهای ما پاسخ دادید.