چهل سال پس از «انقلاب میخک»؛ پرتغال در آرزوی بهبود شرایط اقتصادی

چهل سال پس از «انقلاب میخک»؛ پرتغال در آرزوی بهبود شرایط اقتصادی
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

گزارش تفصیلی

پرتغال، چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب میخک را جشن می گیرد.

انقلاب سال۱۹۷۴، تحولی سیاسی بود که برخلاف مشی مسلحانه رایج در آن زمان، بدون شلیک حتی یک گلوله، موفق به سرنگونی دیکتاتوری سالازار شد. اما علاوه بر آزادی، نان هم یکی از مطالبات مردم در آن زمان بود.

چهل سال پس از اولین انقلاب بدون خشونت قرن بیستم، بسیاری از مردم پرتغال از مشکلات اقتصادی و نابرابری اجتماعی رنج می برند.

لیسبون یکی از پیشروان اتخاذ سیاست های ریاضت اقتصادی در اروپاست. کاهش مداوم دستمزد و خدمات تامین اجتماعی کارمندان و کارگران، زندگی را برای بسیاری از شهروندان پرتغال سخت کرده است.

برای بررسی دستاوردهای انقلاب و چالش های پیش روی این کشور، با دو تن از فعالان سیاسی انقلاب پرتغال گفتگو کردیم:

اصول فراموش شده انقلاب

ژوزه کاردوشو فونتآاو، یکی از کهنه افسران انقلابی است که حالا ۸۴ سال دارد. وی از سرنوشت انقلاب سرخورده است و می گوید: « اصول انسانه دوستانه انقلاب، شکست خورده و به فراموشی سپرده شد. حالا دیگر اثری از آن اصول باقی نمانده است.»

بیست و پنجم آوریل، سالروز تولد ژوزه کاردوشو هم هست. ولی وی پولی برای جشن گرفتن ندارد. این نظامی بازنشسته که دیرزمانی در یکی از محلات مرفه لیسبون زندگی می کرد، در حال حاضر و به دلیل نصف شدن حقوق بازنشستگی و بیکاری دخترش، مجبور به اجاره کردن یک آپارتمان محقر در حاشیه پایتخت شده است.

او درباره مشکلاتی که کاهش ناگهانی حقوق بازنشستگی برای وی به همراه آورده می گوید: «زندگیتان مرتب است و می توانید برای آینده برنامه ریزی کنید. ناگهان نصف حقوق ماهیانه را قطع می کنند. می دانم که شرایط بسیاری از مردم از من بدتر است. این وضعیت تحمل کردنی نیست.» او با یادآوری این واقعیت که بسیاری از هموطنانش شرایط بمراتب سخت تری از وی دارند ادامه می دهد: «من وضع خوبی ندارم ولی زندگی برای بسیاری اصلا قابل تحمل نیست.»

با این همه، ژوزه کاردوشو، انقلاب را یکسره تیره و تار نمی بیند. او بهبود حقوق زنان را یکی از بزرگترین دستاوردهای انقلاب میخک به شمار می آورد.

حقوق زنان؛ آزادی بدون تامین اجتماعی

در باره وضعیت زنان، با مانوئلا گوئیش گفتگو می کنیم. وی یکی از فعالان فمینیست و مبارزان جنبش ضد فاشیسم پرتغال است که در زمان انقلاب، در جنبش دانشجویی فعال بوده است.

وی آزادی را بزرگترین دستاورد قیام سال ۱۹۷۴ میداند و می گوید: «انقلاب، آزادی، حقوق مدنی و تضمین آن را برای مردم به ارمغان آورد. به علاوه کشورهای مستعمره پرتغال هم از یوغ استعمار رهایی یافتند. درباره حقوق زنان، تغییر چشمگیرتر است. پیش از آن وضعیت مثل قرون وسطی بود.»

اما مانوئلا که هم اکنون بازنشسته است باید هزینه زندگی دو پسر بیکارش را هم تامین کند. او می گوید: « قبلا، وقتی حقوق بازنشستگیم را حساب می کردم، فکر می کردم در دوره سالخوردگی، به اندازه کافی پول خواهم داشت. ولی حالا باید زندگیم را جور دیگری بگذرانم تا بتوانم هزینه های پسرانم را هم بدهم.»

پرتغال، چهل سال پس از انقلاب ضد دیکتاتوری، این بار در انتظار تحولی در شرایط اقتصادی است. کشوری که در آن، یک پنجم جمعیت با حقوق ماهیانه ۴۰۰ یورو زندگی می کنند. اجاره یک آپارتمان حدود بیست متری در لیسبون، دست کم ۵۰۰ یورو هزینه دارد.

*ژوزه ژیل: مردم پرتقال نگران از دست دادن شغل و مزایای اجتماعی *

از لیسبون با ژوزه ژیل، استاد، فیلسوف، نویسنده و آگاه به مسائل جامعه پرتغال هستیم. نویسنده کتاب «پرتغال امروز، ترس از وجود داشتن»، که در دهه اول سال ۲۰۰۰ توجه بسیاری برانگیخت.

آگهی

یورونیوز: پرفسور، چهار دهه پس از پایان دیکتاتوری چه چیزی در ذهنیت پرتغالی ها تغییر کرده است؟

ژوزه ژیل: خیلی چیزها تغییر کرده و خیلی چیزها هم به شکل سابق باقی مانده است. اول از همه آزادی، شکل زندگی فردی و اجتماعی را تغییر داده است. مثلا یکی از تغییرات بویژه در دوران نخست وزیری کاواکو سیلوا، مصرف گرایی بوده است. این مصرف گرایی با افزایش پول و بهبود کیفیت زندگی مردم، فردگرایی را برجسته کرد. پرتغالی ها کمی عادت کردند که حقوقی داشته باشند و شروع به یادگیری دموکراسی و آزادی های جدید کردند و این حقوق را گرچه کمی با کمرویی و حجب، اما بطور قدرتمندی مطالبه کردند. اما هنوز محدودیت هایی وجود دارد و البته محدودیت همیشه وجود داشته است.

یورونیوز: پرتغالی ها در حال حاضر مردمی سرخورده از وعده های انقلاب میخک ۱۹۷۴ میلادی هستند. چرا این اتفاق افتاده است؟

ژوزه ژیل: دقیقا به این دلیل اتفاق افتاده که انقلاب ۲۵ آوریل یک انقلاب بود، که جامعه آرمانی را بر اساس قانون اساسی سوسیالیستی وعده داده بود. این قانون اساسی از لحاظ تئوریک یکی از پیشرفته ترین سوسیالیسم ها در جهان بود، اما این جامعه آرمانی کم کم با واقعیت در تضاد قرار گرفت و بوسیله این واقعیت ها که به سادگی حاکم شدند جایگزین شد. این واقعیت ها نه سوسیالیسم که واقعیت های سرمایه داری بود. در نتیجه نه تنها ایده های دموکراسی و آزادی واقعا در جامعه توسعه نیافت بلکه نوعی ناامیدی هم وجود داشت. این ناامیدی باقی ماند و در حال حاضر به شدت افزایش یافته است.

یورونیوز: آیا پرتقال هنوز ترس از وجودداشتن دارد؟ یا این بحران، یک پویایی تازه در جامعه پرتغال ایجاد کرده است؟

آگهی

ژوزه ژیل: نه. به نظر من پرتغال در حال حاضر از «وجود نداشتن» می ترسد. منظورم این است که پرتغالی ها ترس دیگری دارند. ترس از دست دادن شغل و تمام حقوقی که در بهداشت، قضاوت و آموزش بدست آورده اند. سیاست ریاضت اقتصادی احساس عمومی از ترس را افزایش داده است. پویایی تازه ای در جامعه وجود ندارد. روایت های مثبتی از شرکت های موفق وجود دارد اما نوعی سیاست دولتی مروج پویایی یا توسعه اقتصادی منطقی که اتفاقا به اروپا نیز بستگی دارد، وجود ندارد و شرایط امروز ما حاصل نداشتن پویایی لازم است.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

پیروزی محافظه‌کاران در انتخابات پارلمانی پرتغال همزمان با موفقیت چشمگیر راست‌گرایان افراطی

رای دهندگان پرتغالی در انتخابات پارلمانی با نتیجه‌ای نامعلوم به پای صندوق‌ می‌روند

چرا سیاست مهاجرتی پرتغال سخاوتمندانه است؟