«جمهوری سابق یوگوسلاو مقدونیه» از سال ۱۹۹۱میلادی مستقل شده است. در سال ۲۰۰۱میلادی، این کشور در آستانه جنگ داخلی قرار گرفت که با تلاشهای ناتو و اتحادیه اروپا برطرف شد.
«جمهوری سابق یوگوسلاو مقدونیه» قصد دارد به اتحادیه اروپا ملحق شود. اما یونان اما درگیریهای میان یونان و مقدونیه بر سر نام این کشور روند الحاق آن را مشکل کرده است
از ابتدای سال جاری درگیری های قومی میان جوامع مختلف بالا گرفته است.
یورو نیوز با یورگئه ایوانووف، ریس جمهور این کشور، مصاحبۀ اختصاصی داشته که مشروح آن را میخوانید.
یورونیوز:
از ابتدای سال جاری شاهد درگیریهای قومی و خشونتهای شدیدی بودهایم. به نظر شما، علت آنها چه بوده است؟
یورگئه ایوانووف:
چند گانگی قومی، زبانی و مذهبی در تمام کشورهای حوزه بالکان وجود دارد. این امر پیشنیه ای تاریخی دارد.
از نقطه نظر دموکراسی، مقدونیه نمونهای از این چند گانگیهای فرهنگی است.
در مقایسه با سایر کشورهای منطقه، مقدونیه توانسته بدون تظاهر، این شرایط را بپذیرد.
یورونیوز:
با این حال درگیریها وجود دارند.
یورگئه ایوانووف :
زمانیکه سیاست دچار قوم زدگی میشود، این قبیل مشکلات بوجود میآیند. زیرا تعدادی سعی میکنند با سوء استفاده از تعصبات مردمی، رای دهنده ها را تحریک کنند.
با این همه، مقدونیه ترتیبی داده تا مشی سیاسی خود را از همۀ مشکلات وابسته به قوم گرایی نجات دهد. موارد خاص درگیریها را نمیتوان تعمیم داد و همه گیر دانست.
یورونیوز:
علیرغم اینها، تنشها و درگیریها از ابتدای سال جاری افزایش داشتهاند. چگونه آن را توضیح میدهید؟
یورگئه ایوانووف:
در این خصوص باید گفت که پیش از نشست ناتو در شیکاگو، مقدونیه وجهۀ دیگری داشت. پیش ازهرجلسۀ ناتو یا اتحادیه اروپا مشابه این امر پیش میآید. زیرا، مثلاً به نفع عدهای خاص نیست که بالکان منطقهای با ثبات به نظر آید. در بالکان هنوز هم سیاستمدارانی هستند که نگاهشان در بند درگیریهای پیشین است.
یورونیوز:
آلبانی تبارهای زیادی می گویند که ما ازشان و حقوق برابر برخوردار نیستیم و فرصتهای یکسان نداریم. آیا آیندۀ این کشور چند قومیتی در خطر است؟
یورگئه ایوانووف :
در آینده، اکثر کشورها چند قومیتی، چند مذهبی و چند زبانی خواهند بود.
این چالشی است که اغلب کشورها با آن رو برو میشوند.
مقدونیه با الگوی سیاسیاش و «توافق نامه اوهرید» که بخشی از قانون اساسی آن محسوب میشود، سعی دارد تا به این استانداردها احترام گذاشته و آنها را اجرا کند.
یورونیوز:
به سوال قبلیام بازگردم. به گفتۀ ساکنین آلبانی تبعیض ها همچنان وجود دارند.
یورگئه ایوانووف :
این مسئلهای است که سیاستمداران آلبانی تبار که وزیر، سفر یا مدیر هستند و با دولت ائتلاف کردهاند، باید آن را حل کنند. احزاب آلبانیایی آنها را انتخاب کرده و به آنها رای دادهاند.
آلبانیاییها از تمام حقوق شهروندی برخوردار هستند و باید از آنها بهره ببرند.
یورونیوز:
به موضوع دیگری بپردازیم. در مورد نام رسمی مقدونیه اختلاف نظرهای با یونان وجود دارد. پیام شما برای حل آن و رفع این بن بست سیاسی با آتن چیست؟
یورگئه ایوانووف :
یونان مجبور است این واقعیت را که کشوری به نام جمهوری مقدونیه وجود دارد، بپذیرد. یونان هنوز در ذهنیت قرن نوزدهمی است: زمانی که اینترنت نبود و این امکان وجود نداشت که حقایق را جستجو کرد. یونانی ها همچنان در بند افسانهای هستند که خودشان ساختهاند.
یورونیوز :
اما د رپی همین اختلاف نظر، الحاق مقدونیه به اتحادیه اروپا، با مشکل روبرو شده است. راه حلی برای خروج از این بن بست وجود دارد؟ چگونه باید بر آن فائق شد؟
یورگئه ایوانووف :
اخیرا شنیدهایم که رهبران اتحادیه اروپا از یونان درخواست کردهاند تا به تصمیم اتخاذ شده، احترام بگذارد. برخی سیاستمداران یونانی نسبت به ما واتحادیه اروپا و جوامع بین الملل رفتاری غیر مسئولانه دارند. به خاطر این رفتارهای سهل انگارانه است که روند الحاق ما به اتحادیه اروپا و عضویتمان در ناتو مشکل شده است. با این همه یونان متعهد شده که از این پس، روند پیوستن ما به اتحادیه اروپا را مسدود نکند.
یورونیوز:
چه امید و انتظاری از دولت جدید یونان دارید؟
یورگئه ایوانووف :
در زمینۀ تجاری همکاریهای وجود دارد. از نقطه نظر فرهنگی و هنری نیز تبادلاتی میان هنرمندان، موسیقیدانان و دانشجویان دو کشور صورت گرفته است.
اما از نظر سیاسی، طی ۲۰ سال گذشته، هیچ تعاملی میان احزاب سیاسی یا روسای جمهور دو کشور، رخ نداده است. با این حال، من تا کنون چهار بار رییس جمهور یونان را دعوت کردهام. انتظار داریم با انتخابات جدید در یونان، رهبرانی سر کار بیایند که واقعیت جدید را —هم در مورد مقدونیه و هم در مورد سایر کشورهای همسایه— بپذیرند و به آن احترام بگذارند.
در نهایت امیدواریم که یونان موقعیت سابقش را در منطقه بازیابد.
یورونیوز:
درسراسر شهراسکوپیه( پایتخت مقدونیه) مجسمههای عظیم و پر هیبت قهرمانان و جنگجویان را میبینیم. یونانیها ساختن این مجسمه هارا به امری «غیر دوستانه» تعبیر کردهاند. واکنش شما نسبت به آن چیست؟
یورگئه ایوانووف :
ما عضو یونسکو هستیم. به همین خاطر باید از میراث فرهنگیای که در سرزمینمان واقع شده حفاظت کنیم. ما نباید به خاطر وجودِ پیشنیۀ غنیِ تاریخی این منطقه سرزنش شویم.
یورونیوز:
آلبانی تبارها میگویند «هویت کهنۀ مقدونیه» و ساخت این مجسمههای عظیم در اسکوپیه، به آنها حس رانده شدگی میدهد. واکنش شما به عنوان رییس جمهور کشور چیست؟
یورگئه ایوانووف :
اینها نظرات شخصی هستند که با موقعیت رسمی جوامع آلبانیایی، مطابقت ندارند.
یورونیوز:
سراغ اتحادیه اروپا برویم و چیزی که به گفتوگوهای تراز بالا با کمیسیون اروپا معروف است. طی این گفتوگوها این نگرانی ابراز شد که چون چند رسانۀ منتقد اخیرا بسته شدهاند، آزادی بیان در خطر است.
یورگئه ایوانووف :
همان طور که میدانید اینجا در مقدونیه ما «واقعیت بر اساس حقایق» داریم و «واقعیت رسانهای». اغلب «واقعیت رسانهای» هیچ ربطی به «واقعیت بر اساس حقایق» و رخدادهای حوزۀ عمومی ندارد. اما از نظر دموکراسی، پلورالیسم، و آزادی در حوزۀ مردمی همه چیز هست. ارتباط بین تجار و رسانهها در مقدونیه هم وجود دارد: رسانهها در مقدونیه برای حفظ منافع خصوصی برخی افراد بهکار میروند.
یورونیوز:
کمیسیون اروپا نسبت به استفلال قوۀ قضاییه به نظر نگران میرسد. به نظر میرسد که سیستم قضایی در خدمت منافع حزب حاکم است. آیا استقلال قضات تضمین شده است؟
یورگئه ایوانووف :
به همین دلیل است که عضویت در جامعهٔ اروپا را نیاز داریم. چون از طریق مذاکره و اصلاحات است که میتوانیم به استانداردهای اروپایی برسیم. آنچه در حال حاضر در کشورهای اروپایی وجود دارد— مثلا اصلاحات قضایی— در مقدونیه هم تحقق پیدا خواهد کرد.
یورونیوز:
برای این نقطه نظر نهایی یک سوال مثبت مطرح میکنم. در سال ۲۰۰۱این کشور درچند قدمی جنگهای داخلی بود. آیا امکان تکرار آن هست؟ آیا این احتمال وجود دارد که این آتش زیر خاکستر شعله ور شود؟
یورگئه ایوانووف :
بالکان مانند انبار باروت است. این انبار تا به حال در بخش جنوبی بالکان، منفجر نشده است.
یورونیوز:
با تشکر از شما.